Panik Atak Nedir?
Panik atak, ortada herhangi bir tehlike yokken kişinin kendini tehlike altında hissetmesi sonucu vücudunun heyecanla tepki vermesi olayıdır. Kısaca panik atak, yoğun bir korku olayıdır. Panik atak görülme oranı %2-3 aralığındadır ve kadınlarda erkeklere oranla daha fazla görülür.
Birçok insan; belirli zamanlarda kendini korku, endişe, stres altında hissedebilir. Fakat panik atak geçmişi olan insanlar için korku, endişe ve stres durumları düzenli olarak ve genelde bir sebep yokken ortaya çıkarak kişinin yaşamını olumsuz etkiler.
Panik Atak Belirtileri Nelerdir?
Panik atak, otonom sinir sistemini etkiler. Otonom sinir sisteminin görevi, tehlike anında vücudu "savaş ya da kaç" tepkisi vermektir.
Fiziksel olarak vücuda etkileri şu şekildedir:
Kalp atışları hızlanır.
Göz bebekleri genişler.
Tükürük salgısını azaltır.
İdrar kesesinin boşalmasını engeller.
Panik atak belirtileri yavaş yavaş ortaya çıkar ve yaklaşık 10 dakika sonunda zirveye ulaşmış olur. Belirtiler şunlar olabilir:
göğüs ağrısı
yutma zorluğu
nefes darlığı
baygın hissetmek
hızlı kalp ritmi
titreme
terleme
uyuşma
mide bulantısı
Panik ataklar yaşamı tehdit etmez fakat belirtileri kalp krizi ile karıştırılabilir. Bir panik atak sırasında yukarıdaki belirtilerden birkaç tanesinin aynı anda yaşanıyor olması gerekir. Panik ataklar genelde 5-20 dakika aralığında sürer fakat bir saat süren istisna vakalar da vardır.
Panik Atak Neden Olur?
Panik atağın kesin sebebi tam olarak bilinmemekle beraber bazı durumlar bunu tetikleyebilir:
Agorafobi (Bir tür kaygı bozukluğu)
Obsesif Kompulsif Bozukluk (OKB)
Tramva Sonrası Stres Bozukluğu (TSSB)
Yaygın Anksiyete Bozukluğu (YAB)
Stres
Kimler Panik Atak Riski Altındadır?
Bazı faktörler panik atak geçirme oranınızı artırabilir. Bunlar:
Ailede panik atak geçmişi olması
Çocuklukta yaşanmış istismar
Yüksek stres altında yaşamak
Ciddi tramvatik olay yaşanması
Bebek sahibi olmak
Birini kaybetmek
Kafein, sigara, alkol ve/veya bazı uyuşturucular kullanmak
gibi faktörler olabilir.
Bu faktörler dışında başka nedenler de panik atağa sebep olabilir fakat yukarıdaki maddeler risk sahibi olup olmadığınız konusunda iyi birer ipucu olacaktır.
Panik Atak Nasıl Teshiş Edilir?
Panik atak teşhisinde tıbbi geçmiş ve aile öyküsü önemli bir rol oynamaktadır. Ayrıca bazı fiziki testler de yapılabilir. Kalp krizi riski mi yoksa panik atak belirtisi mi emin olmak için kalbin elektriksel işlevi elektrokardiyogram (EKG) kullanılabilir.
Hormonal bir dengesizlik vücudunuzun kalp ritimlerini düzenleme yeteneğini etkileyebilir bu yüzden tiroid hormonunun kontrol edilmesi için kan testleri yapılabilir.
Başka bir psikolojik rahatsızlık olup olmadığını anlamak için bir psikolog yardımı alınır.
Panik Atak Nasıl Tedavi Edilir?
Doktorlar, panik atağın psikolojik bir sebebe bağlı olduğunu düşünüyorsa psikolog yardımı alınmalıdır. Bunlara ek olarak ilaç, terapi ve yaşam tarzında bazı değişiklikler gerekebilir.
İlaçlar
Panik atak tedavisinde ilaçlar tedavi edici olabilir. İlaçlar, içindeki maddelerin türüne göre paniği önleyebilir, gelecek atakları engelleyebilir. Yan etkisi az olan ilaçlar birinci basamak tedavi yollarındandır.
İlaçlar kesinlikle doktor önerisinde kullanılmalıdır.
Terapi
Psikoterapiler, tedaviye yardımcı olabilir. Örneğin bilişsel davranışçı terapisi ile ataklarla ilgili düşünceler ve verilecek tepkiler değiştirilebilir. Ayrıca gerçek ve algılanan tehditler arasındaki fark kavranabilir. Bu da panik atağa sebep olan tehdit altında hissetme faktörünün azaltılmasına yardımcı olur.
Grup terapisine katılmak da korku ve endişe ile başa çıkma mekanizmalarının geliştirilmesini sağlar.
Yaşam Tarzı Değişiklikleri
Düzenli uyku, fiziksel olarak aktif bir yaşam ve hobiler stres seviyesini azaltan faktörlerdendir. Nefes egzersizleri ve meditasyon yapmak da stres yönetimi için faydalı olacaktır. Alkol, kafein ve uyuşturucudan uzak durmak önemlidir.
Panik Atak Nasıl Önlenebilir?
Panik ataklar, aniden meydana gelir ve zamanını kestirmek mümkün değildir. Bu yüzden panik atakları önlemek zordur fakat riski azaltmak için genel yaşamda uygulanabilecek öneriler şu şekildedir:
Dengeli beslenmek
Düzenli egzersiz yapmak
Yeterli uyumak
Panik atak, önemli bir psikolojik rahatsızlıktır bu nedenle panik atak yaşandığında profesyonel destek almak gerekir. Tedavi olmak, gelecekteki atakları engelleyecektir.
Kommentare