.png)
RÜYA NEDİR?
Öncelikle rüya, uykunun REM evresinde gerçekleşen işitsel ve görsel algıya bağlı duygular bütünüdür. Uyku esnasında vücudumuzun birçok fonksiyonu devre dışı kalır. Ancak beynimiz hala çalışmaya devam etmektedir. Rüyalar da bilinçaltımızda yer alan görüntülerin bir bütünüdür.
Sigmand Freud rüyalarımızın, uyanıkken aklımızda bulunan düşüncelerin birebir yansıması olduğunu yani rüyalarımızda hayattaki tutkularımızı gördüğümüzü belirtir. Günümüzde de daha farklı fonksiyonların olduğuna dair görüşler vardır. Bilim insanları rüyaların sebeplerini nörolojik açıdan inceleme altına almışlardır. Bu incelemeye göre Allan Hobson ve Robert McCarley, rüyalarımıza sebep olan şeyin, beynimizde var olan rastgele elektriklenme olduğu sonucuna varmışlardır.
Yapılan araştırmalara göre rüyanın birçok farklı türü vardır. Bu yazımda aralarından en ilgi çekici olanlarından bir tanesi, lucid rüyadan (bilinçli rüya) bahsedeceğim.
Lucid dream (aklı başında/bilinçli rüya) görme, adından da anlaşılabileceği gibi rüyalarınızı bilinçli olarak gözlemleme ve kontrol etme becerisidir. Böylelikle kişi rüya içerisinde olduğunu bilir. Rüyayı gerçekten yaşıyormuş gibi çeşitli kararlar verebilir ve rüyasını yönlendirebilir. Ancak bir rüyanın "lucid rüya" olması için illa kişinin kontrolünde olmasına gerek yoktur. Lucid rüyayı tespit eden ilk kişi Frederick Van Eden'dir. İlk gördüğü bilinçli rüyayı arkadaşının ölümünden hemen sonra yapmıştır. Bu rüya türünü ilk kez tanımlayan ise parapsikolog Celia Green'dir.
Peki rüya gören kişi nasıl oluyor da rüyada olduğunu fark ediyor? Günlük hayatta insanlar bulundukları yeri prekuneus adlı beyin bölgelerinin çalışmasıyla tespit ederler. Fakat REM uykusunda bu bölgelerin etkinliği susturulur. O zaman bu görevi üstlenen başka bir bölge mi var?
Çok sayıda araştırma sonucuna göre rüyada gerçek olmayan uzuvlarımızı gerçek gibi algılıyoruz. İmgeler ve bunların içindeki yerler bilincimiz tarafından gerçek gibi algılanıyor. Bu sayede prekuneusu kullanmadan vücudumuzun rüya sahnesindeki yerini tespit edebiliyoruz.
Herkes Lucid Rüya Görebilir Mi?
Uzmanlar, herkesin bilinçli rüya görme potansiyeline sahip olduğunu belirtiyorlar. Ancak insanların çok küçük bir kesimi bunu düzenli olarak devam ettirebiliyor. Parkinson hastalığı gibi durumlarda kullanılan bazı ilaçlar da bu tür rüyalar görmeyi tetikleyebiliyor. Ayrıca uzmanların söylediğine göre herkes hayatında en azından bir kere de olsa bilinçli rüya görebiliyor.
Lucid Dream (Bilinçli Rüya) Faydaları
Araştırmalara göre bilinçli rüya gören kişilerin sıraladığı faydalar ise şu şekilde ilerliyor:
Kronik olarak kabus görme durumunu iyileştiriyor.
Gerçek hayatın zorluklarına karşı adapte olabilme yetisini geliştiriyor.
Negatif deneyimleri ve travmaları duygusal olarak atlatma sürecinde yardımcı oluyor.
Kişi kendi iç dünyası hatta bilinçaltı ile tanışabiliyor. Onu engelleyen negatif davranış ve düşünceleri engelleme yolunda adımlar atıyor.
Bilinçli rüya sırasında üzerine gidilerek hayatı engelleyen fobiler aşılabiliyor.
Kişi kendi öz yaratıcılığı ile tanışıyor.
Tekrar edilerek geliştirilebilen birçok yetenek, bilinçli rüyalar sırasında pratik edilebiliyor. Bir hikayeye göre Alman bir öğrenci ortalama seviyede olduğu yüzme sporunda bilinçli rüyalarında tekrar ederek olimpiyat takımına girebilmiştir.
Lucid Dream (Bilinçli Rüya) Zararları
Her ne kadar heyecan verici gibi gözükse de bazen kişiye zararı da dokunabiliyor elbette. Bilinçli rüya hayal gücü gibi sınırsız, ucu bucağı olmayan, keşfedilmemiş bir dünyaya açıldığı için kişide psikolojik anlamda sorunlar yaratabiliyor. Özellikle zihinsel sağlık problemi (psikoz, dissosiyatif bozukluk, depresyon) yaşayan kişiler için lucid rüya sorun haline gelebiliyor.
Kısaca yaratacağı sıkıntıları sıralayacak olursak;
Uyku düzeninin bozulması
Günlük hayattaki işlere adapte olamama
Sürekli yorgun hissetme hali
Kişinin kendini dünyadan soyutlaması
Orada yaşanılan hayatı gerçekte yaşayamamanın verdiği agresiflik gibi pek çok olumsuz soruna yol açabiliyor.
Perihan Yüksek
Kaynakça:
Comments