IŞIK ALERJİSİ Mİ? YOK ARTIK!

Küçük yaşlarımdan beri sabah uyandığımda ya da gün içinde herhangi bir zamanda sürekli hapşırıyorum. Öyle normal bir iki tane hapşırma da değil, resmen hapşırık krizi... Ne zaman hapşırmaya başlasam babam saymaya başlar 1,2,3… 6,7… 10,11… Şimdi abarttığımı düşüneceksiniz ama gerçekten 10-15 defa hapşırdığım zamanlar oluyor. Hatta bazen kendimle yarışa girip önceki rekorumu kırmaya çalıştığım bile oluyor. Bu kadar hapşırınca nedenini sorgulamamak elde değil tabii. Çünkü bir insanın bu kadar hapşırması normal bir şey değildir elbet. Bir gün göz kaşıntısı şikâyeti ile doktora gitmiştim ve doktor bana bahar alerjim olduğunu söylemişti. Böylece benim bu hapşırıklarımın nedeni kesin olarak ortaya çıkmıştı ya da sadece bir süreliğine… Bahar aylarındaki rengârenk çiçeklerin polenlerinden etkilendiğimi ve onlar yüzünden bu kadar hapşırdığımı düşünmeye başlamıştık ailecek. Günler günleri, haftalar haftaları, aylar ayları kovalayıp gitti ve nihayet bahar ayları bitti. Yapraklar dökülmüş, çiçekler solmuştu. Ortalıkta polenlerden eser kalmamıştı ama hâlâ hapşırık krizlerim devam ediyordu. Bu da benim hapşırığımı tetikleyen şeyin polenler olmadığını göstermişti. Peki ya neydi bu krizlerin sebebi? Acaba sadece bahara değil de 4 mevsime karşı alerjim mi var? Diye düşünür dururdum bu günlere kadar. Taa ki internette dolaşırken o videoya denk gelene kadar. Videodan kısaca bahsedeyim; bir bebeğin annesi sabah perdeyi açar açmaz bebeğinin hapşırmaya başladığını söylüyor ve bunu kayıt altına alıyor. İnternette paylaşılan bu video çok ilgimi çekmişti ve ben de yorumlarını okumaya karar verdim. İşte o ilk yorum yıllardır sorduğum bu sorunun cevabıydı. Yorumu okur okumaz araştırmalara başladım ve bu konu hakkında bilgi topladım. Gelin sizlere bu hapşırık krizlerimin nedenini anlatayım.

ACHOO SENDROMU (IŞIK ALERJİSİ) NEDİR?

Tıp literatüründe “ACHOO Sendromu” olarak geçen bu hastalık, halk arasında “Işık Alerjisi” olarak bilinir. ACHOO Sendromu olan bireyler çoğunlukla 430 nanometre boyundaki ışık dalgalarının bulunduğu ortamlarda hapşırmaya başlar. Bu değer bulutsuz bir gündeki ışık dalgalarının boyu ile hemen hemen aynıdır. Bu yüzden “Güneş Alerjisi” gibi isimler ile de adlandıranlar bulunur.

Bazı araştırma sonuçları, dünya nüfusunun %17-35’inin ACHOO Sendromuna sahip olduğunu gösteriyor. Bu sendroma sahip olan ve olmayan bireylerin DNA’ larının incelenmesi sonucunda sendroma sahip olan bireylerdeki ilgili nükleotid “C” iken diğer bireylerde bu nükleotidin “T” olduğu görüldü. Bireylerin bu sendroma sahip olmasının asıl nedeninin bu olduğu biliniyor.

Karanlık bir yerden parlak ışık bulunan bir alana geçince oluşan bu hapşırmalara neden olan ACHOO Sendromunun otozomal baskın olarak taşındığını ve ebeveynlerden birinin bu sendroma sahip olması sonucu, doğacak çocukların da bu sendroma sahip olma olasılığının %50 olduğu biliniyor.

Bu alerjiden ilk defa 1635 yılında “Sylva Syvlarum” isimli kitapta bahsedilmiştir. Kitabın yazarı Francis BACON kitabında şöyle bir cümleye yer vermiştir: “Işığın etkisi ile beyinden kaynaklanan sıvı gözlere dolar ve oradan da buruna akar.”

Hapşırıkların nedeni için günümüzde en iyi olarak kabul edilen kuram şu şekildedir:

En büyük kafa sinirimiz olan “nervus trigeminus (trigeminal siniri)” yüzümüzden aldığı tüm uyarıları beyne taşır. 3 dalı bulunan bu sinirin dallarından bir tanesi (V1- Oftalmik Dal) gözlerden gelen uyarıları, bir tanesi ise (V2- Maksiller Dal) burundan gelen uyarıları iletir. Parlak ışık sonucu oftalmik dalın uyarılması, maksiler dalın da uyarılabilirliğini arttırdığından dolayı gıdıklanma sonucu hapşırıklar oluşur.

HAPŞIRMAK ZARARLI MIDIR?

Hapşırık, gözyaşı ve sinüs kanallarını açar. Akciğerlerde bulunan havayı boşaltır ve zararlı maddeleri vücuttan uzaklaştırır, ciğerlere yeni hava dolmasını sağlar. Hapşırmanın bunun gibi birçok yararı bulunur. Ancak Achoo Sendromu sahibi bireylerin hapşırma sayısı bazen 10-15 olduğu bazen de 20’yi geçtiği için zararlı duruma gelmektedir. Çünkü hapşırık sonucu oluşan yüksek basınç göz damarlarını çatlatabilir, kulak zarlarına zarar verebilir ve kalp atışını durdurabilir. Ayrıca hapşırmanın engellenmesi, tutulması beyin kanamasına yol açabilir.